سندروم پای بی قرار چیست ، علایم و درمان های پای بی قرار

سندروم پای بی قرار چیست؟ در این مقاله سندروم پای بی قرار و علایم و درمان های پای بی قرار را بررسی می کنیم. سندرم پای بی قرار یا Restless Leg Syndrome نوعی اختلال خواب عصبی است که فرد تمایل اجبار گونه برای تکان دادن پا های خود دارد.

 

سندروم پای بی قرار

سندرم پای بی قرار باعث می شود که به راحتی نتوانید بخوابید زیرا علائم معمولاً در شب بدتر است و این کمبود خواب ادامه دار باعث خواب آلودگی در طول روز و تحریک پذیری و دشواری تمرکز می شود، که می تواند تأثیر عمده ای در زندگی شخصی و شغل شما داشته باشد. افرادی که سندرم پای بی قرار دارند بیشتر احتمال دارد دچار افسردگی یا اضطراب شوند. خوشبختانه با مصرف دارو و تعدادی تغییر در سبک زندگی، این بیماری قابل کنترل است.

 

سندرم پای بی قرار چیست؟

سندرم پا های بی قرار (RLS) نوعی اختلال در سیستم عصبی است که فرد تمایل غیر قابل کنترلی برای حرکت دادن پاها دارد. این بیماری هم چنین به عنوان بیماری ویلیس-اکبوم شناخته می شود.

پزشکان آن را یک اختلال خواب می دانند، زیرا معمولاً در حالت استراحت شروع یا بدتر می شود. ممکن است در خوابیدن یا نشستن طولانی مدت ( مثلاً در تئاتر یا اتومبیل) مشکل داشته باشید. در صورت عدم درمان با گذشت زمان معمولا علائم شدیدتر شده و کمبود خواب حاصل از آن می تواند در محل کار و خانه مشکلاتی را ایجاد کند.
سندرم پاهای بی قرار تا ۱۰٪ از افراد را تحت تأثیر قرار می دهد. هر کسی می تواند به آن مبتلا شود، اما این بیماری در زنان شایع تر بوده و افراد میانسال معمولا علائم شدید تری را تجربه می کنند.

گاهی اوقات، پزشکان RLS را تشخیص نمی دهند، به خصوص اگر علائم خفیف باشد یا به صورت دائم وجود نداشته باشد. اما به محض تشخیص بیماری، علائم اغلب با درمان متوقف می شوند.

 

 

انواع سندرم پای بی قرار

اولیه: در این نوع از سندرم پا های بی قرار علت یا بیماری مشخصی برای ایجاد علائم وجود ندارد. اکثر موارد مبتلا به این بیماری در این دسته قرار می گیرند.
ثانویه: گاهی اوقات سندرم پا های بی قرار می تواند ناشی از یک بیماری زمینه ای باشد که موجب ایجاد علائم شده است.

 

علائم سندرم پای بی قرار

افراد مبتلا به سندرم پای بی قرار در پاهای خود احساسات غیرمعمولی مانند خارش، خزیدن چیزی، کشیدگی، درد، ضربان یا سوزن سوزن شدن را تجربه می کنند و تمایل شدیدی برای حرکت دادن پاها برای برطرف شدن این حس ها دارند. این وضعیت هم چنین می تواند در مناطق دیگر مانند بازو ها، قفسه سینه یا سر اتفاق بیفتد. علائم معمولاً در دو طرف بدن رخ می دهد؛ ولی می تواند فقط در یک طرف نیز اتفاق بیفتد، یا حتی ممکن است از یک طرف شروع شده و سپس در طرف دیگر بدن نیز حس شوند.

شدت علائم سندرم پای بی قرار از خفیف تا غیر قابل تحمل متغیر است. علائم ممکن است بیایند و بروند، و شدت آن ها در زمان های مختلف متفاوت باشد، ولی به طور کلی علائم بیماری در عصر و شب بدتر می شود و تقریباً همیشه در اوایل صبح از بین می رود؛ بنابراین افراد درگیر اغلب تازه در آن موقع می توانند خواب خوبی داشته باشند.

برای برخی از افراد، علائم ممکن است باعث اختلال شدید در خواب شبانه شود که می تواند باعث اختلال قابل توجهی در کیفیت زندگی آنها شود.
گروه مطالعه بین المللی سندرم پای بی قرار علائم زیر را برای این بیماری ذکر کرده اند:

• احساس خارش، سوزن سوزن شدن یا خزیدن چیزی که در اعماق پاها احساس می شود. این احساسات ممکن است در بازوها نیز وجود داشته باشد.
• احساس اجبار برای حرکت دادن اندام های درگیر برای از بین رفتن این حس
• بی قراری: به صورت تکان دادن متناوب یا زدن پا به تشک، غلت زدن یا چرخیدن در رختخواب، مالش پاها

 

علائم می تواند تنها در حالت خوابیده یا نشسته باشد ولی در بعضی موارد به صورت مداوم وجود دارد که در حالت خوابیده یا نشسته بد تر شده و با فعالیت بهبود می یابند. در موارد بسیار شدید، علائم با فعالیت نیز معمولا بهبود پیدا نمی کند.

 

علائم دیگر سندرم پای بی قرار شامل موارد زیر است:

• اختلالات خواب و خواب آلودگی روزانه
• حرکات غیر ارادی، تکراری، دوره ای و تکانشی اندام که در خواب یا بیداری( در حالت استراحت) رخ می دهد. این حرکات را “حرکات دوره ای ساق پا در خواب” یا “اختلال حرکتی دوره ای اندام” می نامند. حدود ۹۰٪ از افراد مبتلا به RLS این حالت را نیز تجربه می کنند.
در برخی از افراد مبتلا به RLS، این علائم هر شب بروز نمی کند و دائمی نیست. این افراد ممکن است هفته ها یا ماه ها بدون علائم ودر فاز بهبودی باشند تا مجددا علائم برگردند.

 

علل سندرم پای بی قرار

دلیل قطعی ایجاد سندرم پای بی قرار هنوز مشخص نیست. زمانی تصور می شد اختلال در رگ های خونی یا در اعصاب پاها که حس و حرکت پا را کنترل می کنند باعث ایجاد RLS می شود، اما هر دو این نظریه ها رد شده است.

دلیل ایجاد سندرم پای بی قرار ممکن است مربوط به ناهنجاری درعملکرد انتقال دهنده های عصبی مغز باشد که به تنظیم حرکات عضلات کمک می کنند، یا وجود ناهنجاری هایی در بخشی از سیستم عصبی مرکزی که حرکات غیرارادی را کنترل می کند. هنوز تحقیقات در این زمینه ها در حال انجام است.
پزشکان در بیشتر موارد نمی دانند چه عاملی باعث ایجاد سندرم پای بی قرار شده است، اما ژنتیک ممکن است در این امر نقش داشته باشند. تقریباً نیمی از افراد مبتلا به RLS دارای یک عضو درگیر این بیماری در خانواده هستند.

 

همچنین امکان دارد سندرم پای بی قرار به موارد زیر مرتبط باشد:

بیماری های مزمن. برخی از بیماری های مزمن مانند کمبود آهن، بیماری پارکینسون، نارسایی کلیه یا بیماری های کلیوی، دیابت و نوروپاتی محیطی می توانند علائم سندرم پای بی قرار را ایجاد کنند.
داروها. مصرف برخی از داروها ممکن است علائم بیماری را تشدید کنند، از جمله داروهای ضد تهوع، داروهای آنتی سایکوتیک، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد سرماخوردگی و آلرژی که دارای آنتی هیستامین هستند.
بارداری. برخی از زنان در دوران بارداری، به ویژه در سه ماهه آخر دچار سندرم پای بی قرار می شوند. علائم معمولاً ظرف یک ماه پس از زایمان از بین می رود.
شیوه زندگی. کمبود خواب یا اختلالات خواب دیگر مانند آپنه خواب می تواند باعث ایجاد علائم شده یا آن ها را تشدید کند. هم چنین مصرف الکل، تنباکو و کافئین از عل دیگر هستند.

 

سندروم پای بی قرار

 

چه شرایطی با ابتلا به سندرم پای بی قرار مرتبط است؟

شرایط پزشکی مختلفی با ایجاد سندرم پای بی قرار در ارتباط هستند. شایع ترین آن ها دو بیماری کم خونی فقر آهن و نوروپاتی محیطی (آسیب به اعصاب بازوها و پاها که اغلب به دلیل شرایط زمینه ای مانند دیابت ایجاد می شود) هستند.

 

سایر شرایط پزشکی مرتبط با سندرم پای بی قرار عبارتند از:

• بیماری پارکینسون
• رگ های واریسی
• برخی تومورها
• فیبرومیالژیا
• پر کاری یا کم کاری تیروئید
• بارداری
• سیگار کشیدن
• کمبود ویتامین ها و مواد معدنی، مانند کمبود منیزیم و ویتامین B-12
• بیماری شدید کلیه و اورمی (نارسایی کلیه که باعث تجمع سموم در بدن می شود)
• آمیلوئیدوز (تجمع ماده ای نشاسته مانند در بافت ها و اندام های بدن)
• بیماری لایم
• آسیب به اعصاب نخاعی
• آرتریت روماتوئید و سندرم شوگرن
• داروها یا مواد خاصی مانند:
o الکل
o کافئین
o داروهای ضد تشنج (مانند دیلانتین)
o داروهای ضد افسردگی (از جمله آمیتریپتیلین ، Paxil)
o داروهای بتابلاکر (که اغلب برای درمان فشار خون بالا استفاده می شوند)
o داروهای ضد روان پریشی
o ترک برخی از داروها مانند داروهای گشاد کننده عروق (آپرسولین) ، آرام بخش ها یا دارو های ضد افسردگی (توفرانیل)

 

تشخیص سندروم پای بی قرار

هیچ تست پزشکی برای تشخیص سندرم پای بی قرار وجود ندارد. پنج معیار اساسی برای تشخیص RLS عبارتند از:

• تمایل بسیار زیاد برای حرکت دادن پاها، به ویژه هنگام استرس یا ناراحتی
• تکان دادن پاها که در حالت استراحت ایجاد یا تشدید می شود.
• تمایل برای تکان دادن پاها که با فعالیت کاهش یافته یا کاملاً از بین می رود.
• علائم هنگام عصر شروع یا تشدید می شود.
• یک بیماری دیگر، مانند گرفتگی عضلات پا، آرتروز یا دردهای عضلانی، عامل ایجاد آن نیست.

 

پزشک شما ممکن است از آزمایشات برای رد سایر شرایط استفاده کند. معاینه عصبی اندام های درگیرکه آسیب عصبی یا مشکلات عروق خونی را بررسی کند و تست خواب به نام پلی سومنوگرافی؛ که می تواند به شما بگوید آیا اختلالات خواب دیگری دارید که باعث این مشکل شده یا خیر. این امر به ویژه در افرادی که علیرغم بهتر شدن علائم سندرم پای بی قرار با درمان، همچنان دارای اختلالات خواب چشمگیری هستند، مهم است.

اختلالات خواب دلایل مختلفی دارد. مشاور درمانی شما ممکن است سوالات مفصلی از جمله مشکلات پزشکی فعلی و قبلی، سابقه بیماری های خانوادگی، داروها ، سابقه کار، سابقه سفر، عادات شخصی و سبک زندگی شما را از شما بپرسد. پزشک به دنبال نشانه هایی از علت اصلی مشکل خواب شما خواهد بود. و در این مورد ممکن است بخواهد با فرد هم بستر شما نیز در مورد علائم شما صحبت کند.

هیچ آزمایش آزمایشگاهی یا مطالعه تصویربرداری وجود ندارد که بتواند تشخیص سندرم پای بی قرار را ثابت کند.

با این حال، آزمایش های خاصی می تواند به شناسایی بیماری های زمینه ای پزشکی مانند کم خونی و اختلالات متابولیکی (به عنوان مثال دیابت یا بیماری کلیوی) که ممکن است با RLS مرتبط باشد، کمک کند:

• ممکن است برای بررسی تعداد سلول های خونی و هموگلوبین خون، عملکرد اعضای اصلی بدن(کلیه و قند خون) و سطح هورمون تیروئید آزمایش خون درخواست شود.
• اگر پزشک علائمی از درگیری عصبی مانند نوروپاتی را ببیند، امکان دارد درخواست الکترومیوگرافی ( نوار عصب و عضله) دهد.

 

درمان سندرم پای بی قرار

هیچ درمانی برای سندرم پای بی قرار اولیه وجود ندارد، اگرچه درمان های مختلف اغلب می توانند به تسکین علائم کمک کنند. درمان سندرم پای بی قرار ثانویه(RLS ناشی از یک مشکل پزشکی دیگر) شامل درمان بیماری اصلی است.
درست است که برای سندرم پای بی قرار هیچ درمانی وجود ندارد، اما روش های درمانی می توانند به کنترل علائم کمک کنند تا زندگی با کیفیت تر و خواب بهتری داشته باشید.

 

اولین قدم دردرمان سندرم پاهای بی قرار پرهیز از مواد یا غذاهایی است که مشکل را ایجاد یا بدتر می کنند. از الکل، کافئین و نیکوتین دور باشید، شاید به تسکین علائم شما کمک کند. علاوه بر این، تمام داروهایی که مصرف می کنید را با پزشک خود بررسی کنید تا مشخص شود هیچ کدام از این داروها می توانند مشکل ایجاد کنند.
هرگونه بیماری زمینه ای مانند کم خونی، دیابت، کمبودهای تغذیه ای، مشکلات کلیوی، بیماری تیروئید، واریس یا بیماری پارکینسون باید درمان شود. مکمل های غذایی برای اصلاح کمبود ویتامین یا مواد معدنی ممکن است توصیه شود. برای برخی از افراد، این روش های درمانی تمام مواردی است که برای بهبود علائم سندرم پای بی قرار لازم است.

 

درمان دارویی سندروم پای بی قرار

مصرف روزانه داروها معمولاً فقط برای افرادی که علائم سندرم پاهای بی قرار را حداقل سه شب در هفته دارند یا در غیر این صورت، به تشخیص پزشک برایشان لازم است توصیه می شود. به خاطر داشته باشید که داروهایی که برای درمان سندرم پاهای بی قرار اولیه استفاده می شوند، بیماری را درمان نمی کنند بلکه فقط علائم را تسکین می دهند. برای افرادی که علائم سندرم پاهای بی قرار به صورت گهگاهی رخ می دهد، مصرف داروهای تجویز شده فقط در صورت بروز علائم توصیه می شود.
داروها به برخی افراد کمک می کنند. اما دارویی که علائم را در یک فرد تسکین می دهد ممکن است در شخص دیگری باعث بدتر شدن آن شود یا دارویی که برای مدتی اثر می کند ممکن است دیگر کار نکند.

داروهای زیر برای درمان سندرم پاهای بی قرار بیشترین اثربخشی را دارند. ممکن است به تنهایی یا در موارد خاص به صورت ترکیبی داده شوند. در نظر داشته باشید پزشک شما بهترین برنامه درمانی را با توجه به علائم و شرایط برای شما تجویز می کند.

آگونیست های دوپامین: این داروها اغلب اولین داروهایی هستند که برای درمان سندرم پاهای بی قرار استفاده می شوند. این داروها از جمله پرامیپکسول (میراپکس)، روتیگوتین (نوپرو) و روپینیرول (رکیپ) مانند انتقال دهنده عصبی دوپامین در مغز عمل می کنند وبرای بیماری متوسط تا شدید تجویز می شوند. عوارض جانبی شامل خواب آلودگی در روز، حالت تهوع و سبکی سر است.

عوامل دوپامینرژیک: این داروها ، از جمله Sinemet (ترکیبی از لوودوپا و کاربیدوپا) سطح دوپامین را در مغز افزایش می دهد و می تواند حس ساق پا را در سندرم پاهای بی قرار بهبود بخشد. با این حال، در صورت استفاده روزانه ممکن است باعث بدتر شدن علائم در برخی از افراد شود. همچنین عوارض جانبی می تواند شامل حالت تهوع، استفراغ، توهم و حرکات غیر ارادی اندام ها (دیسکینزی) باشد.

بنزودیازپین ها: بنزودیازپین ها مانند آلپرازولام، کلونازپام (کلونوپین) و تمازپام (Restoril) آرام بخش هستند. خیلی در بهبود علائم نقشی ندارند ولی به خواب راحت تر با وجود علائم کمک می کنند. از مضرات این گروه دارو ها ایجاد خواب آلودگی درطول روز می باشد.

اپیوئید ها: این داروها اغلب برای درمان درد استفاده می شوند، اما می توانند علائم سندرم پاهای بی قرار را تسکین دهند. از آنجا که مواد اپیوئیدی بسیار اعتیاد آور هستند، معمولاً فقط در مواقعی که دارو های دیگر موثر نباشند، تجویز می شوند. هیدروکدون (ویکودین یا نورکو) یک نمونه از این دارو ها است.

داروهای ضد تشنج: این عوامل مانند کاربامازپین (Tegretol)، پرگابالین، گاباپنتین (نورونتین) و گاباپنتین اناکاربیل (Horizant) ممکن است به بهبود علائم سندرم پاهای بی قرار مانند هرگونه درد مزمن یا درد عصبی دیگر کمک کنند.

آگونیست های آلفا ۲: این دارو ها گیرنده های آلفا ۲ در ساقه مغز را تحریک می کنند. این کار سلول های عصبی ای که باعث مهار قسمتی از سیستم عصبی (که حرکات غیر ارادی و حس های غیر طبیعی عضله را کنترل می کند) می شوند، را فعال می کند.

 

درمان های غیر دارویی سندروم پای بی قرار

درمان سندرم پای بی قرار فقط شامل درمان علائم می باشد. اگر بیماری خفیف یا متوسط باشد، برخی تغییرات جزئی در زندگی روزمره شما ممکن است کمک کند:
الگوی خواب مشخص. سعی کنید هر شب در یک ساعت مشخص بخوابید و هر روز در یک ساعت مشخص بیدار شوید. برای داشتن خواب عمیق، کمی دیرتر به رختخواب رفتن و دیرتر بلند شدن می تواند کمک کند. اتاق خواب خود را خنک، تاریک و راحت نگه دارید. تلویزیون و کامپیوتر را از اتاق خواب دور نگه دارید. حداقل برای چند ساعت قبل از خواب از مصرف الکل، کافئین و نیکوتین خودداری کرده و آنها را محدود کنید. از خوردن وعده غذایی سنگین نزدیک به زمان خواب خودداری کنید.
مصرف آهن. از آنجا که سطح پایین آهن ممکن است به RLS مرتبط باشد، پزشک احتمالاً استفاده از مکمل های آهن را پیشنهاد می کند.
سایر مکمل ها. ثابت نشده است، اما علائم برخی از افراد با مصرف اسیدفولیک، منیزیم یا ویتامین B12 بهتر می شود.
تغییر دما. دوش آب سرد و یا استراحت در وان گرم قبل از خواب را امتحان کنید. کیسه آب گرم یا کیسه یخ روی پاها آزمایش کنید. بعضی اوقات فقط همین تغییر دما کمک کننده است.
ماساژ. ماساژ عضلات، مخصوصا ساق پا، به ویژه قبل از خواب می تواند به کاهش درد و علائم شما کمک کند.
ورزش. ورزش منظم و ملایم در طول روز کمک کننده است. پیاده روی کنید یا تمرینات کششی ساده قبل از خواب انجام دهید. مراقب باشید که ورزش سنگین حتی اگر اوایل روز باشد علائم را می تواند تشدید کند.
کاهش استرس. استرس می تواند باعث عود سندرم پای بی قرار و تشدید علائم شود. روش هایی مانند تنفس عمیق، یوگا، مدیتیشن یا تای چی که به آرامش شما کمک می کند را امتحان کنید.
تحریک الکتریکی. گاهی تحریک الکتریکی پا و انگشتان می تواند علائم RLS را تسکین دهد. برای اطلاعات بیشتر با پزشک خود مشورت کنید.
طب سوزنی. اثربخشی طب سوزنی هنوز اثبات نشده است.

 

چه زمانی حتما باید به پزشک مراجعه کنم؟

برای تأیید تشخیص و کنار گذاشتن سایر شرایطی که می توانند شبیه سندرم پای بی قرار باشند باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک می تواند مشکلات مرتبط مانند کمبود آهن را درمان کند.
اگر مبتلا به سندرم پای بی قرار هستید، در صورت وجود شرایط زیر حتما به پزشک مراجعه کنید:
• بی خوابی و کم خوابی در اکثر شب ها
• احساس افسردگی یا اضطراب
• مشکل در تمرکز مشکل
البته لازم نیست منتظر بمانید تا حتما یکی از این موارد اتفاق بیفتد. حتی اگر فقط می خواهید شرایط بهتری داشته باشید، به پزشک خود مراجعه کنید.

 

پیش آگهی سندرم پای بی قرار

سندرم پای بی قرار یک بیماری مادام العمر است که ممکن است با افزایش سن بدتر شود. اما برخی از افراد وارد فاز بهبودی می شوند و روزها تا سال ها بی علامت می مانند.
برای کمک به پذیرفتن شرایط و بهتر شدن وضعیت روحی خود، با افراد خانواده و یا کسانی مثل شما که تجربه علائم مشترکی دارند صحبت کنید.
هر از گاهی با پزشک خود در ارتباط باشید و او را در جریان وضعیت خود قرار دهید. به محض اینکه احساس کردید علائم در حال برگشت هستند، با یک پزشک مشورت کنید تا تغییرات در شیوه زندگی یا داروهای مورد نیاز را به شما پیشنهاد دهد.

پزشکان حاذق و متخصصان رسا در هر زمان تنها با یک تماس تلفنی در دسترس شما هستند تا در سریع ترین زمان و بدون نیاز به بیرون رفتن از منزل از آن ها مشاوره بگیرید و توصیه های لازم و داروهای مورد نیاز را دریافت کنید و هر چه سریع تر به بهبودی و شرایط مطلوب برسید.

 

نویسنده: دکتر مریم تجریشی

 

 

 

 

سندروم پای بی قرار

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی ، دکتر شریف نجفی

در سایت دکتر شریف نجفی، متخصص طب فیزیکی و توانبخشی و دانشیار دانشگاه ، عضو انجمن جهانی طب فیزیکی و توانبخشی، مقالات مفید در رابطه با طب فیزیکی را مشاهده نمایید. همچنین درصورت نیاز به ویزیت با دکتر شریف نجفی می توانید از طریق بخش تماس با ما وب سایت دکتر شریف نجفی، ارتباط برقرار نمایید و آدرس کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی را مشاهده نمایید.

 

 

 

آدرس مطب کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر شریف نجفی

فلکه دوم صادقیه- بلوار فردوس- نرسیده به خیابان سلیمی جهرمی پلاک ۱۲۱ – واحد ۲

تلفن مطب کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر شریف نجفی

۴۴۰۱۶۱۴۲-۴۴۰۵۸۷۶۳

موبایل دکتر شریف نجفی کلینیک تخصصی طب فیزیکی و توانبخشی

۰۹۹۰۱۱۶۰۳۵۴

وب سایت دکتر شریف نجفی

www.dr-najafi.com

مطب کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر شریف نجفی در شبکه های اجتماعی

کانال تلگرام دکتر شریف نجفی

صفحه اینستاگرام دکتر شریف نجفی

 

کلمات کلیدی:

سندروم پای بی قرار , سندروم پای بی قرار کمبود ویتامین , آیا سندرم پای بیقرار خطرناک است , دکتر متخصص سندروم پای بی قرار , درمان سندروم دست و پای بی قرار , سندرم پای بیقرار , مرکز درمان سندرم پای بیقرار , سندرم پای بیقرار در ترک اعتیاد

سندروم پای بی قرار چیست ، علایم و درمان های پای بی قرار

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

ورود به اینستاگرام دکتر نجفی | تلفن: 44016142 - 44058763 09901160354
+