کجی ستون فقرات، انحراف ستون فقرات و علائم، نشانهها، فاکتورهای خطر و تشخیص اسکولیوز را در این مقاله بررسی می کنیم.
علائم، نشانهها، فاکتورهای خطر و تشخیص اسکولیوز
اسکولیوز (Scoliosis) یک اختلال ساختاری در ستون فقرات است که منجر به انحنای غیرطبیعی جانبی آن میشود. این انحنا معمولاً به شکل “C” یا “S” دیده میشود و ممکن است باعث تغییر در وضعیت بدنی و عملکرد حرکتی بیمار شود.
۱. علائم و نشانههای اسکولیوز
علائم اسکولیوز بسته به شدت و نوع آن متفاوت است. برخی از شایعترین نشانهها عبارتاند از:
علائم ظاهری:
کج شدن ستون فقرات: انحراف واضح به یک سمت.
عدم تقارن در بدن:
یکی از شانهها بالاتر از دیگری قرار دارد.
یکی از تیغههای شانه (کتف) بیشتر برجسته است.
ارتفاع لگن نامساوی است.
تفاوت در طول پاها (در برخی موارد).
برآمدگی یا چرخش قفسه سینه:
در موارد شدید، چرخش دندهها ممکن است منجر به قوز یا برآمدگی در یک سمت شود.
عدم تعادل در وضعیت بدن:
بیمار ممکن است هنگام ایستادن یا راه رفتن دچار تمایل به یک طرف شود.
علائم عملکردی و بالینی:
درد کمر و گردن (بیشتر در بزرگسالان و در موارد شدیدتر).
خستگی در اثر ایستادن طولانیمدت (به دلیل فشار روی عضلات و مفاصل).
کاهش ظرفیت ریوی و مشکلات تنفسی (در موارد شدید که روی قفسه سینه تأثیر میگذارد).
اختلال در عملکرد قلب و ریهها (در اسکولیوزهای شدیدتر و مادرزادی).
مشکلات حرکتی و کاهش انعطافپذیری ستون فقرات.
۲. فاکتورهای خطر اسکولیوز
عوامل مؤثر در بروز اسکولیوز شامل موارد زیر هستند:
۱. سن:
اسکولیوز اغلب در دوران رشد سریع کودکان، خصوصاً در سنین ۱۰ تا ۱۵ سالگی، تشخیص داده میشود.
۲. جنسیت:
در حالی که اسکولیوز در پسران و دختران به یک میزان شایع است، اما پیشرفت و شدت آن در دختران بیشتر است.
۳. سابقه خانوادگی:
وجود اسکولیوز در خانواده، بهویژه در والدین یا خواهر و برادر، احتمال ابتلا را افزایش میدهد.
۴. نوع اسکولیوز:
ایدیوپاتیک (Idiopathic): رایجترین نوع اسکولیوز است که علت مشخصی ندارد (۸۰-۸۵٪ موارد).
مادرزادی (Congenital): ناشی از نقصهای مادرزادی در مهرهها.
عصبی-عضلانی (Neuromuscular): مرتبط با بیماریهایی مانند فلج مغزی، دیستروفی عضلانی، و اسپینا بیفیدا.
دژنراتیو (Degenerative): در بزرگسالان، به علت تغییرات وابسته به افزایش سن مانند آرتروز ستون فقرات رخ میدهد.
۵. عوامل محیطی و سبک زندگی:
کمبود فعالیتهای بدنی و ضعف عضلانی ممکن است ریسک بروز یا شدت اسکولیوز را افزایش دهد.
۳. تشخیص اسکولیوز
تشخیص اسکولیوز معمولاً از طریق معاینه فیزیکی و تستهای تصویربرداری انجام میشود.
۱. معاینه فیزیکی:
تست آدمز (Adam’s Forward Bend Test): بیمار به جلو خم میشود، پزشک انحنای غیرطبیعی، چرخش دندهها و عدم تقارن در پشت را بررسی میکند.
بررسی تقارن شانهها، تیغههای شانه، لگن و فاصلهی بازوها از بدن.
۲. تصویربرداری:
رادیوگرافی (X-ray): برای تعیین زاویهی انحراف ستون فقرات (زاویه کوب) و ارزیابی شدت اسکولیوز.
MRI یا CT اسکن: در موارد مشکوک به دلایل عصبی یا مادرزادی برای بررسی جزئیات بیشتر.
۳. اندازهگیری زاویه کوب (Cobb Angle):
این زاویه بهعنوان معیار شدت اسکولیوز در نظر گرفته میشود:
کمتر از ۱۰ درجه: طبیعی تلقی میشود.
۱۰ تا ۲۰ درجه: اسکولیوز خفیف.
۲۰ تا ۴۰ درجه: متوسط، نیاز به پیگیری دارد.
بیشتر از ۴۰-۵۰ درجه: شدید، ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.
کلمات کلیدی:
کجی ستون فقرات , انحراف ستون فقرات , تشخیص اسکولیوز , علائم اسکولیوز , اسکولیوز , درمان اسکولیوز , علل اسکولیوز , آیا انحراف ستون فقرات خطرناک است , درمان خانگی انحراف ستون فقرات , درمان قطعی انحراف ستون فقرات , دکتر خوب برای انحراف ستون فقرات , ورزش برای انحراف ستون فقرات , درمان انحراف ستون فقرات در بزرگسالان , فیلم جراحی انحراف ستون فقرات , علائم انحراف ستون فقرات , آیا بیماری اسکولیوز خطرناک است , اسکولیوز و ازدواج , عوارض اسکولیوز در بزرگسالی , عکس اسکولیوز خفیف , اسکولیوز و کیفوز , عکس اسکولیوز شدید , درمان اسکولیوز , انواع اسکولیوز