سندرم پای بی قرار یا Restless Leg Syndrome یا RLS
سندرم پای بی قرار (Restless Leg Syndrome یا RLS) نوعی اختلال خواب است که در آن، فرد مبتلا دچار احساس ناخوشایند در پاها می شود و آن را به صورت احساس گزگز، مورمور، سوزش، درد و کشش و یا حرکت حشرات روی پوست توصیف می کند و بیمار برای کاهش حس ناچار است پای خود را تکان دهد و یا بکشد.

این احساس ناخوشایند معمولاً در ساق پا اتفاق می افتد ولی می تواند در هر جای اندام تحتانیاز مچ پاگرفته تا ران احساس شود. این احساس معمولاً وقتی رخ می دهد که بیمار دراز می کشد، یا برای مدت طولانی می نشیند. فردی که دچار این حالت می شود به ناچار پای خود را حرکت می دهد. حرکت پاها، راه رفتن، مالش یا ماساژ پاها و یا خم کردن زانوها به طور موقت تا حدی علایم را کاهش می دهد و عدم تحرک و استراحت، سبب تشدید علائم بیماری می شود. این بیماران معمولاً در به خواب رفتن دچار مشکل هستند و معمولاً بهترین خواب را در انتهای شب و ساعات صبح تجربه می کنند. چون این افراد خواب کافی را تجربه نکرده اند ممکن است در طول روز خواب آلود باشند.
گاهی بیماری پای بیقرار به همراه حرکات متناوب اندامها حین خواب دیده می شود. این بیماران به صورت بی اختیار حرکات ناگهانی به اندامهای خود در حین خواب می دهند. بعضی افراد صدها بار در طی شب اندام های خود را حرکت می دهند. این حرکات نه تنها باعث اختلال خواب این افراد می شود بلکه سبب اختلال خواب اطرافیان آنها نیز می گردد.
بین ۵ تا ۱۵ درصد مردم به این اختلال مبتلا هستند. شیوع این سندرم با افزایش سن رابطه ای مستقیم دارد. سندروم پاهای بی قرار بیشتر در میان زنان شایع است.
کودکان هم می توانند به سندروم پاهای بی قرار گرفتار شوند که این پدیده در بسیاری از موارد با بیش فعالی و یا «درد ناشی از رشد» اشتباه گرفته می شود.
علل سندرم پای بی قرار:
هر چند علل این بیماری شناخته شده نیست ولی نقش عوامل زیر ثابت شده است
-در بعضی خانواده ها به صورت ارثی
-در حاملگی بخصوص در ماههای آخر
-کم خونی و پایین بودن سطح آهن خون
-بیماریهای مزمن مثل نارسایی کلیوی، دیابت، آرتریت روماتویید
-نوروپاتی های محیطی (بیماری های مربوط به سیستم عصبی)
-مصرف قهوه و ترکیبات حاوی کافئین
-افراد مسن و سالمند
-قطع مصرف اپیوییدها ( درصورت وجود وابستگی ) که ممکن است این بیماری به صورت بسیار شدید ظاهر گردد
تشخیص و درمان این بیماری بر اساس شرح حال، معاینات و پاراکلینیک است که توسط پزشک داده می شود و بر اساس عوامل مؤثر، درمان آن صورت می گیرد.