آرتروز و علائم و تشخیص و درمان
آرتروز پرهزینه ترین بیماری مفصلی و شایعترین بیماری سیستم عضلانی اسکلتی است.دهه اول قرن ۲۱ به نام این بیماری نامگذاری شد تا بر اهمیت تحقیقات بنیادی و کاربردی که با هدف شناخت مکانیسم، عوامل مستعد کننده و روش های درمان یا تخفیف علایم آن در حال انجام است تاکید شود.
این بیماری جز ۱۰ عامل اصلی ناتوانی است که بعد از بیماری های قلبی و عروقی از مهم ترین علل ازکارافتادگی در دنیا محسوب می شود. هزینه های این بیماری جدا از هزینه های قابل ملاحظه دارویی، توانبخشی و جراحی به دلیل مرخصی های استعلاجی، از کارافتادگی زودهنگام، غیبت از کار به دلیل مشکل خود فرد یا یکی از بستگان و… فشار زیادی بر اقتصاد کشورهای پیشرفته وارد می کند.
در هر مفصل بدن، دو استخوان بر روی هم قرار گرفته اند. برای اینکه این دو استخوان بتوانند به راحتی روی هم حرکت کنند، بین آنها غضروف قرار گرفته است. به دلایلی ممکن است این غضروف دچار فرسایش و سائیدگی شود که آرتروز نامیده می شود.
علائم آرتروز:
علائم آرتروز در هر مفصلی متفاوت است اما شایعترین علامت آن درد است. در ابتدای بیماری درد خفیف بوده و فقط در هنگام استفاده از آن مفصل احساس می شود ولی بتدریج درد شدیدتر شده و دائمی می شود و حتی ممکن است در استراحت نیز درد وجود داشته باشد. خشکی صبحگاهی مفصل، کم شدن دامنه حرکتی و ناتوانی از سایر علائم آرتروز در مراحل بعدی است.
تشخیص آرتروز:
تشخیص آرتروز با شرح حال، معاینه بالینی و در صورت لزوم با عکس رادیولوژی داده می شود.
درمان آرتروز:
علی رغم ساده انگاری در تشخیص و درمان این بیماری (خیلی اوقات هر درد مفصلی مزمن را به این بیماری نسبت می دهیم و به بیمار گفته می شود جدا از استفاده از داروها مسکن کار چندانی نمی توان برای این مشکل کرد)، مداخلات توانبخشی موثری برای کاهش روند پیشرفت بیماری و به حداقل رساندن ناتوانی ناشی از آن وجود دارد . هدف از درمان آرتروز، کاهش درد، حفظ و افزایش عملکرد، بهبود کیفیت زندگی بیمار و جلوگیری از پیشرفت بیماری است.
اقدامات درمانی در آرتروز شامل دو قسمت است:
الف- کارهائی که خود بیمار باید انجام دهد
ب- اقداماتی که پزشک معالج انجام می دهد
الف: بیمار نقش مهمی در روند درمان آرتروز ایفا می کند. هر فعالیتی که باعث فشار بر مفصل و ایجاد درد می شود باید کنار گذاشته شود یا به حداقل برسد. فعالیت های فیزیکی روزمره و شغلی و نیز فعالیت های ورزشی براساس مفصل درگیر باید اصلاح شود. کاهش وزن از موارد بسیار مهم بویژه در آرتروز زانو است. رژیم غذایی خاصی که اثر ثابت شده علمی برای آرتروز داشته باشد توصیه نشده است.
ب: درمانهای بسیارمتعددی برای آرتروز در دسترس هستند که شامل درمانهای داروئی و غیر داروئی میباشد. درمانهای داروئی عمدتا برای کاهش درد استفاده می شود. داروهائی از قبیل گلوکوزامین-کندروئیتین به جز کاهش درد، اثر ثابت شده دیگری از جمله ساخت غضروف ندارند. تزریق ژل و پی آر پی نیز برای کاهش درد استفاده می شود و معمولا نیاز به تکرار دارند. در موارد خاص، تزریق کورتن توسط پزشک معالج قابل توصیه است. تعویض مفصل در موارد پیشرفته بیماری، گزینه درمانی آخر است.
درمان آرتروز به دلیل پاتولوژی غضروف به عنوان یک بافت نیمه سخت فاقد خون رسانی و ترمیم مناسب، یک چالش بین المللی است که سالانه میلیونها دلار هزینه تحقیقاتی در سراسر دنیا را به خود اختصاص داده است.
