فیزیوتراپی ضایعه نخاعی ، توانبخشی قطع نخاع ، درمان آسیب طناب نخاعی ، ترمیم ضایعه نخاعی
فیزیوتراپی ضایعه نخاعی ، توانبخشی قطع نخاع ، درمان آسیب طناب نخاعی ، ترمیم ضایعه نخاعی را در این مقاله بررسی می کنیم با ما در ادامه مقاله فیزیوتراپی ضایعه نخاعی ، توانبخشی قطع نخاع ، درمان آسیب طناب نخاعی ، ترمیم ضایعه نخاعی همراه باشید.
انواع آسیب طناب نخاعی می تواند باعث فلج در اندام هایی مانند دست و پا شود و تاثیر مستقیم بر روی فعالیت های روزمره بیمار داشته باشد. خبر خوب این است که آسیب نخاعی درمان دارد، و فیزیوتراپی ضایعه نخاعی با ارائه برنامه های منظم و هدفمند به روند بهبودی و درمان آسیب نخاعی کمر و گردن کمک می نماید.
ضایعه نخاعی چیست؟
در فردی که سیستم عصبی بدنش سالم است، زمانی که تصمیم می گیرد راه برود و به آن فکر می کند، مغز او فرمان راه رفتن را به صورت یک پیام عصبی به نخاع می فرستد، در نخاع این پیام ها خوانده می شود و عضلات پاها را فعال می کند و فرد به راه می افتد. زمانی که نخاع آسیب می بیند، پیام عصبی متوقف می شود و به مقصد نمی رسد. در بدترین حالت فرد دیگر نمی تواند حرکت کند و از گردن به پایین هیچ حسی ندارد.
در ادامه به شرح انواع آسیب نخاعی، علایم و عوارض، و روند فیزیوتراپی ضایعه نخاعی میپردازیم.
آسیب نخاعی چگونه ایجاد می شود؟
در دنیای امروز بهبود کیفیت زندگی در افراد ناتوان جسمی به عنوان یک هدف بازتوانی مطرح شده است. از جمله افراد ناتوان جسمی، معلولین ضایعات نخاعی هستند که اغلب در سنین پایین یا میانی عمر خود، دچار این معلولیت شده اند. به دلیل استفاده روز افزون از اتومبیل و بالا رفتن آمار تصادفات و نیز جنگ ها، سالانه بسیاری از افراد دچار فلج ۲ اندام و فلج ۴ اندام می شوند. از دیگر علل آسیب طناب نخاعی می توان به سقوط، حوادث ورزشی و زخم های ناشی از شلیک گلوله اشاره کرد .ضربه های وارد بر ستون مهره ای ممکن است باعث آسیب نخاع، ریشه اعصاب نخاعی و یا هر دو شود.
در مورد اعمال حرکتی ممکن است ضعف اندام یا فلج یک اندام و در مورد اعمال حسی ممکن است فقدان حس، کاهش حس، افزایش حساسیت یا احساس های غیرطبیعی نظیر احساس سوزش یا کرختی بروز کند.
انواع ضایعه نخاعی
طناب نخاعی از زیر پیاز مغز (بصل النخاع) شروع می شود و انتهای آن در سطح مهره اول یا دوم کمری است. بنابراین طول نخاع نسبت به ستون فقرات کوتاه تر است (حدود ۲۵ سانتی متر). انتهایی ترین قسمت طناب نخاعی را به دلیل مخروطی بودن، مخروط انتهایی می نامند. ریشه های اعصاب کمری و خاجی که از طناب نخاعی منشعب می شوند، نسبت به سایر ریشه های اعصاب نخاعی مسیر بیشتری را طی می کنند. ازطرفی چون این ریشه ها (ریشه های کمری و خاجی) به صورت دم اسب از نخاع خارج می شوند، ناحیه ای را ایجاد می کنند که منطقه دم اسبی می نامند.
عوارض ضایعه نخاعی در بیماران
ضایعه نخاعی می تواند در دو سطح اتفاق بیفتد:
چنانچه ضایعه طناب نخاعی در سطح مهره های سینه ای و پایین تر از آن اتفاق بیفتد، باعث فلج در اندام های تحتانی (پاراپلژی) می شود که در نتیجه فرد قادر به حرکت دادن پاها نمی باشد. این ضایعه نخاعی می تواند باعث اختلال در عملکرد روده، مثانه، اعمال جنسی، عمل عضلات سینه ای و شکمی گردد.
چنانچه آسیب در ناحیه نخاع گردنی اتفاق بیفتد منجر به فلج در دو دست و دو پا (کوادری پلژی) می شود. در این صورت فرد علاوه بر اینکه قادر به حرکت پا نمی باشد، نمی تواند از دست و بازوهایش نیز همچون گذشته استفاده کند و در واقع هر چه محل ضایعه نخاعی به مغز نزدیک تر باشد سطح و شدت بیشتری از ضایعه نخاعی دیده می شود و بخش گسترده تری از ارگان ها از عملکرد طبیعی خارج می شوند.
ضایعه نخاعی ناقص و کامل
ضایعات نخاعی می توانند به دو گونه ضایعه نخاعی کامل و یا ناقص ایجاد شوند:
در موارد ضایعات نخاعی کامل، نخاع کاملا قطع می شود و فرد هیچ گونه حس و حرکتی در زیر سطوح صدمه نخواهد داشت. اما در ضایعه نخاعی ناقص، بعضی از حس ها به طور خفیف در بخش هایی از سطوح ضایعه دیده همچنان باقی می ماند.
انواع ضایعه نخاعی
علائم ضایعه نخاعی و عوارض آن چیست؟
عوارض و علائم ضایعه نخاعی ممکن است در ارتباط با یک یا چند مورد از مشکلات ذیل باشد:
اختلالات حسی
مشکلات حرکتی
درد
تشدید بازتاب ها (رفلکس ها) بعد از مرحله شوک نخاعی در ناحیه زیر آسیب نخاعی (در ضایعات نورون حرکتی فوقانی)
مشکلات ادراری و احشایی
اختلال در دستگاه تنفسی
نقص عملکرد جنسی
احتمال افت فشار خون در وضعیت ایستاده. زمانی که بیمار از یک وضعیت افقی به حالت عمودی قرار می گیرد ممکن است دچار افت فشار خون شود که به آن هایپوتنشن وضعیتی می گویند.
احتمال افزایش بازتاب اتونوم (هیپررفلکسی یا دیس رفلکسی اتونومیک) بعد از مرحله شوک نخاعی
امکان وجود مشکلاتی جهت تنظیم دمای بدن
زخم های بستر یا فشاری
عفونت ادراری
ترومبوز وریدی عمقی بی حرکتی اندام ها از عوامل مهم اختلال در سیستم وریدی است و احتمال ایجاد ترومبوز وریدی عمقی (DVT) را افزایش می دهد. درصورت عدم درمان ترومبوز وریدی عمقی، احتمال آمبولی ریوی که با خطر مرگ همراه است نیز وجود دارد.
احتمال آمبولی ریه
مشکلات متابولیکی
پوکی استخوان در زیر سطح ضایعه
احتمال استخوان سازی غیر طبیعی در بافت نرم اطراف مفصل در زیر ناحیه آسیب (به خصوص در مفصل ران)
اختلالات عضلانی و مفصلی
اشکال در تنظیم درجه حرارت بدن
مشکلات روحی
سندروم اضافه وزن
یبوست و اختلال در اجابت مزاج
فیزیوتراپی ضایعه نخاعی
فیزیوتراپی ضایعه نخاعی به اقدامات درمانی گفته می شود که برای بیماران مبتلا به آسیب و فلج نخاعی با مشکلات حرکتی انجام می گیرد تا بیشتر توانایی های این افراد بازیابی شود.
کاردرمانی و توانبخشی ضایعه نخاعی شامل موارد زیر است:
تمرینات دامنه حرکتی ( تمرینات غیر فعال در مفاصل و اندام های فلج – تمرینات فعال)
تمرینات و حرکات غیرفعال در مفاصل و اندام های فلج
تمرینات و حرکات مفاصل غیر فلج
استفاده از تجهیزات تایرومویشن جهت بازآموزی اندام فوقانی
آموزش و تمرینات درمانی جهت جابه جایی و انتقال وزن
استفاده از بیوفیدبک جهت تلاش آگاهانه برای حرکت عضلات فلج
تحریک الکتریکی (FES) برای تقویت و انقباض عضلانی
TENS، US، گرمادرمانی جهت کاهش درد
فیزیوتراپی کف لگن جهت درمان بی اختیاری ادرار و نقص عملکرد جنسی
شوک نخاعی چیست؟
شوک نخاعی پدیده ای بدخیم است که ممکن است در اثر آسیب نخاعی (SCI) اتفاق افتد؛ و باعث از دست رفتن یا کاهش مقطعی همه یا اغلب رفلکس های نخاعی پایین تر از سطح آسیب شود. این شوک حداقل دو هفته به طول می انجامد.
درمان شوک نخاعی
درمان شوک نخاعی شامل اقدامات در فاز حاد نظیر ثابت نگه داشتن بدن و مخصوصا گردن، باز نگه داشتن راه های هوایی، استعمال دارو و جراحی، و در مراحل بعدی انجام درمان فیزیوتراپی برای رسیدن به حداکثر توانایی حرکتی است.
منبع: salamafardahospital.com
مقالات مرتبط با مقاله فیزیوتراپی ضایعه نخاعی ، توانبخشی قطع نخاع ، درمان آسیب طناب نخاعی ، ترمیم ضایعه نخاعی
توصیه می کنیم مقالات مرتبط مفید وب سایت را با کلیک روی لینک های تزریق بوتاکس ، بیماری ام اس ، انحراف انگشت شست پا , فلج اطفال ، ورزش درمانی و توانبخشی بیماران فلج مغزی (cp) ، نوروپاتی دیابتی ، کورتون ، توانبخشی نوروپاتی و نوروپاتی دیابتی ، ورزشهای هوازی ، ورزشهای مناسب برای پای دیابتی ، ورزش و توانبخشی در پیچ خوردگی و آسیب رباط های مچ پا ، فیزیوتراپی چیست ، نوروپاتی ناشی از شیمی درمانی ، فیزیوتراپی بعد از جراحی دیسک کمر، ورزش بعد از جراحی ستون فقرات ، درمان، ورزش، فیزیوتراپی و کاردرمانی فلج ارب ، انواع ورزشهای هوازی ، ورزشهای آسیب عصب پرونئال ، کاربرد تزریق بوتاکس در کودکان فلج مغزی و اسپاسم عضلات ، پیچ خوردگی مچ پا ، تمرینات ورزشی برای کنترل بیماری ام اس ، ورزش برای پارکینسون ، تخصص طب فیزیکی و توانبخشی ، قطع نخاعی ، آسیب نخاعی ، ارگونومی ، پیشگیری از کمردرد ، گردن درد ، درد مفاصل و عضلات ، ورزشهای فلج مغزی ، عوارض سرطان ، زونا و دردهای پس از زونا ، واریس ، ورزش برای بیماران دیابتی و بعد از جراحی تعویض مفصل زانو مشاهده نمایید و با دوستان خود به اشتراک بگذارید تا آنها نیز از این مقالات استفاده نمایند.