مراقبتهای بعد از تعویض مفصل زانو، مفصل مصنوعی زانو، جراحی تعویض مفصل زانو
بعد از جراحی تعویض مفصل زانو : تعویض مفصل زانو که به آن آرتروپلاستی زانو یا Knee arthroplasty هم گفته می شود نوعی جراحی است که سطح مفصلی استخوان های ران و ساق در مفصل زانو را با یک سطح مصنوعی جایگزین می کنند. مفصل های مصنوعی که معمولا بیش از ۱۵ سال عمر می کنند، نه تنها به از بین بردن درد ناشی از ساییدگی و آرتروز، روماتیسم یا تخریب سطح مفصلی زانو کمک می کنند، بلکه در به دست آوردن دامنه حرکتی مطلوب در مفصل زانو و اصلاح تغییر شکل های ایجادشده در اندام، کمک کننده هستند.
وقتی غضروف مفصلی زانو به هر علتی تخریب می شود، حرکت مفصل دردناک شده و مفصل دچار خشکی و محدودیت حرکتی می شود. در این وضع می توان با تعویض مفصل زانو نه تنها حرکات مفصل را بهتر کرد، بلکه درد بیمار را نیز از بین برد.
بعد از عمل جراحی مفصل زانو، بیمار نباید فعالیت سنگین و غیرعادی داشته باشد. بدون شک انجام یک سری ورزشها پس از این نوع جراحی ممکن نیست.
نکاتی که باید بعد از جراحی تعویض مفصل زانو رعایت کرد:
برای بدست آوردن نتیجه خوب از عمل جراحی تعویض مفصل یا آرتروپلاستی زانو، باید بعد از جراحی نکات متعددی را رعایت کرد. بدون رعایت این نکات دیر یا زود، مفصل مصنوعی دچار مشکل می شود. این فکر که جراح موقع عمل جراحی تمام کارها را انجام داده و عمل با موفقیت تمام شده درست نیست. بسیاری کارها و مراقبت ها هستند که باید بعد از جراحی انجام شوند.
بعد از جراحی تعویض مفصل زانو باید از انجام ورزش های شدید بدنی اجتناب کرد. خم کردن شدید مفصل زانو ممکن است موجب آسیب دیدن آن شود، پس باید از این کار اجتناب کرد، بطور مثال استفاده از توالت های سنتی بعد از جراحی درست نیست.
مفاصل طبیعی بدن همه انسان ها با کهولت سن، دچار ساییدگی و تخریب می شوند. این جزئی از روند طبیعی پیری است. پس مفاصل بدن و از جمله مفصل زانو عمر محدودی دارد. نمی توان از مفصل مصنوعی انتظار عمری ابدی داشت.
با تکنولوژی فعلی، عمر و زمان کارکرد مفصل مصنوعی زانو از مفصل طبیعی کمتر است و همانند مفاصل طبیعی، این مفصل هم بعد از مدتی دچار ساییدگی و تخریب می شود. فعالیت های بدنی شدید و اعمال فشار زیاد بر این مفاصل، طول عمر آنها را کاهش می دهد.
معمولا بعد از جراحی، بیمار می تواند با واکر یا عصای زیر بغل راه برود، ولی تا چند هفته برای انجام کارهای روزمره به کمک نیاز دارد که باید در برنامه ریزی قبل از جراحی به این نکته توجه داشت.
بیمار باید تغییراتی را در وضعیت محل زندگی ایجاد کرده و باید اقداماتی را در منزل انجام دهد تا از زمین خوردن خود جلوگیری کند. زمین خوردن می تواند موجب شکسته شدن استخوان های اطراف مفصل مصنوعی شده و در این وضعیت درمان شکستگی بسیار مشکل تر و پر عارضه تر از شکستگی در فردی است که مفصل مصنوعی ندارد.
رعایت موارد زیر بعد از جراحی تعویض مفصل زانو ضروری است:
– باید در حمام دستگیره هایی روی دیوار نصب شود تا فرد در هنگام تغییر وضعیت از آنها استفاده کرده و از لیز خوردن جلوگیری شود.
– دو طرف پله ها باید دستگیره داشته باشد تا بیمار در حین بالا و پایین رفتن از پله از آنها استفاده کند.
– صندلی حمام باید پایدار باشد و لیز نخورد.
– تمام فرش های لغزنده و سیم های برق رها شده در کف منزل باید جمع آوری شوند تا احتمال زمین خوردن بیمار کاهش یابد.
– یک صندلی مناسب برای بیمار یک صندلی محکم است که محل نشیمن آن زیاد نرم نباشد و در موقع نشستن روی آن در حالیکه کف پاها روی زمین قرار می گیرد نباید زانوها بالاتر از مفصل ران قرار بگیرند. صندلی باید دو دسته داشته باشد و پشتی آن محکم باشد.
– بیمار باید همیشه یک بالشت کمی سفت داشته باشد تا روی صندلی ماشین یا مبل یا صندلی بگذارد، طوری که زانوهای وی پایین تر از سطح مفصل ران قرار بگیرد.
– صندلی بخصوص صندلی که پشت میز غذاخوری قرار گرفته است، باید پایه بلندتر از معمول داشته باشد.
– باید همیشه از توالت فرنگی استفاده کرد. ارتفاع محل نشستن این توالت باید کمی بالاتر از حد معمول باشد.
– برای پوشیدن و درآوردن جوراب و کفش باید از پاشنه کش بلند استفاده شود تا مفصل زانو زیاد خم نشود.
– درد معیار درستی نیست تا بر اساس آن متوجه شوید آیا حرکتی را می توانید انجام دهید یا خیر.
منبع: جام جم
